بخشي از مزاياي استفاده از تكنولوژي اطلاعات در آموزش و پرورش

بخشي از مزاياي استفاده از تكنولوژي اطلاعات در آموزش و پرورش

• افزايش سرعت انتقال يادگيري و بازدهي

محاسبه و پردازش سريع اطلاعات و انتقال فوري آن، زمان انجام كار را كاهش و در نتيجه بهره وري را افزايش مي دهد. تكنولوژي اطلاعات امكان جستجو و دستيابي سريع به اطلاعات را براي دانش آموزان فراهم مي كند.

• افزايش دقت يادگيري

تكنولوژي اطلاعات دقتي بالا و ثابت را براي دانش آموزان تامين و تضمين مي كند. در انواع فعاليت هاي پردازشي و محاسباتي دقت كامپيوتر به مراتب بيشتر از انسان است.

• كاهش اندازه فيزيكي مخازن اطلاعات

با توسعه تكنولوژي اطلاعات و به كارگيري آن ديگر لزومي به حمل و نگهداري حجم زيادي از كتاب هاي درسي و كمك درسي وجود ندارد. به راحتي مي توان در هر ديسك فشرده اطلاعات چندين كتاب را ذخيره نمود. مركز تحقيقات كامپيوتر علوم اسلامي قم، از جمله مراكزي است كه به انجام اين وظيفه مشغول است.

• جلوگيري از اعمال نظرهاي سليقه اي معلمان

استفاده از تكنولوژي اطلاعات شفافيت در انجام كارها را افزايش مي دهد و بسياري اعمال نظرها را حذف مي كند. اين مزيت كليدي منجر به رفع تقلب هاي استاني از طرف دانش آموزان مي گردد.

• ايجاد امكان كار تمام وقت

به كمك تكنولوژي اطلاعات بسياري از استعلام ها و مراجعات دانش آموزان و اولياي آنان از طريق شبكه هاي كامپيوتري و به صورت خودكار انجام مي گيرد.

• ايجاد امكان همكاري از راه دور براي معلمان و دانش آموزان

مخابرات، تلفن، تله كنفرانس، ويدئو كنفرانس و همچنين سيستم هاي همكاري مشترك،EDI و غيره نمونه هايي از كاربردهاي تكنولوژي اطلاعات در اين زمينه هستند.

• كاهش هزينه هاي آموزش و پرورش

با توجه به موارد فوق بخصوص افزايش سرعت كه باعث انجام تعداد كار بيشتر مي شود و انجام كار تمام وقت، بهره وري سيستم افزايش مي يابد و در نتيجه باعث كاهش مقدار زيادي از هزينه ها براي دولت (آموزش و پرورش) و دانش آموزان مي گردد.

• جامعه اطلاعاتي:

جامعه اي است كه در آن زندگي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي به فناوري اطلاعات و ارتباطات وابسته است.

مزاياي جامعه اطلاعاتي:

1. غني سازي ساعت بيكاري
2. قادرساختن افراد بر انجام كارها از راه دور و كاركردن در منزل
3. ايجاد فرصت هاي تازه براي بالا بردن بهره وري ملي و جو رقابت
4. افزايش اشتغال
5. آموزش مادام العمر

دانش آموزان در جامعه اطلاعاتي بايد داراي خصوصيات زير باشند:

1. جستجوگر اطلاعات - هدايتگر - ارزشياب
2. متفكر- نقاد- تحليلگر- گزينشگر
3. پيام رسان اثر بخش با استفاده از فناوري ها
4. فناوري آموزشي (توانايي استفاده و راه اندازي ابزارهاي فناورانه و ارتباط جمعي

• مزايا و فرصت هاي ناشي از توسعهIT :

1. تربيت نيروي انساني كارآمد و ماهر
2. كيفيت بخشي به آموزش و پرورش
3. تربيت نيروهاي كار آفرين و كمك به اشتغالزايي
4. دسترسي آسان به منابع اطلاعاتي
5. كاهش هزينه هاي آموزشي در بلند مدت
6. روز آمد نمودن سيستم اداري و نظام آموزشي
7. بازآموزي معلمان و افزايش مهارت شغل و دانش آنان
8. ايجاد انگيزه و تلاش و نوآوري در برنامه هاي درسي
9. كاهش فاصله بين توانمندي هاي دانش آموزان و خدمات آموزش و پرورش
10.  استفاده از تجارب بين المللي

• محدوديت هاي ناشي از توسعهIT :

1. افزايش شكاف طبقاتي (چه در بين افراد و چه در بين كشورها)
2. افزايش هزينه هاي آموزشي و عدم امكان استفاده از امكانات و منابع
3. فقدان برنامه هاي راهبردي و اعمال سليقه هاي فردي در محيط آموزش و پرورش (نگاه سخت افزاري به توسعه فناوري تهديدي جدي است چون تكنولوژي اطلاعات يك نظام فكري و فرهنگي است.
4. همراه نبودن معلم (چون اغلب معلمان آمادگي كافي براي بهره مندي از فناوري اطلاعاتي را ندارند و پيش بيني مي شود كه اين عدم آمادگي به نوعي مقاومت در برابر تغيير و نوآوري تبديل شود
5. دسترسي آسان به منابع ممنوعه (القاي فرهنگ غربي در بعضي موارد و عدم مديريت صحيح بر سايت ها و تبليغ ناهنجاري هاي اخلاقي موجب نگراني بسياري از خانواده ها و دست اندركاران تعليم و تربيت شده است.)

آموزش و پرورش، به رغم تلاش هاي صورت گرفته در حيطه برنامه ريزي تفصيلي آموزشي و درسي و نيز در حيطه هاي اجرايي و اداري، داراي نظامي متمركز است.

اين تمركز برنامه درسي يكسان و بدون انعطاف را از لحاظ محتوا شيوه هاي آموزش و تدريس و نوع ارزشيابي براي هر موضوع درسي، براي كليه دانش آموزان اعم از شهري و روستايي و... با هر نوع استعداد، علاقه و خاستگاه اقتصادي و اجتماعي، از هر جنس، نژاد، زبان و فرهنگ و.... تجويز مي كند.

در چنين نظام هايي عملا هيچ گونه نوآوري و ابتكار چشمگير و موثري امكان نهادينه شدن نمي يابد زيرا هر اقدامي بايد از بالا تصميم گيري شده و به طور سراسري به اجرا گذاشته شود.

بدنه اجرايي با هر چه از بالا بيايد به صورت يك دستور اداري و از سر رفع تكليف برخورد مي كند و به مجرد برخورد با يك مانع پيش بيني نشده، اجراي دستور را متوقف مي كند. در اين شرايط كاربرد فناوري اطلاعات در آموزش تنها در سطح حداقل مثلا به صورت يك موضوع درسي، امكان پذير خواهد شد.

افزون بر آن به واسطه اين تمركز توان برنامه ريزي درسي و رهبري فرايند يادگيري كه از مهارت هاي اصلي و كاربرد فناوري در آموزش و پرورش به شمار مي رود، در معلمان رشد نمي يابد.

علاوه بر تمركز، دولتي بودن كليه فعاليت هاي تهيه و توليد مواد و نرم افزارهاي آموزشي مانع رشد و بالندگي بخش خصوصي در اين زمينه شده است و حال آنكه از شرايط موفقيت برنامه كاربرد فناوري اطلاعات در آموزش، مشاركت فعال بخش خصوصي است.

نيروي انساني در آموزش و پرورش از نظر كاربرد فناوري اطلاعات در آموزش با دو نارسايي عمده روبرو است:

پرورش نيافتن تفكر منطقي، خلاقيت ذهني، روحيه جستجوگري و مهارت مديريت فرايند يادگيري ناشي از نارسايي هاي برنامه هاي تربيت معلم و مساعد نبودن شرايط محيط كار براي بروز و شكوفايي هر نوع خلاقيت در معلمان.

ضعف قابل توجه انگيزه ناشي از علاقه مند نبودن به حرفه معلمي يا عدم توان لازم براي ايفاي اين نقش. جو مديريت آمرانه و غير مشاركتي حاكم بر روابط اداري، كمي حقوق و دستمزد، احساس وجود تبعيض بين كاركنان دولت با معلمان و بالاخره عدم منزلت حرفه معلمي با توجه به نقش كليدي معلمان و مديران مياني درموفقيت برنامه هاي كاربرد فناوري اطلاعات در آموزش. از اين رو ضروري است كه در طراحي برنامه هاي كاربرد فناوري اطلاعات در آموزش براي رفع يا تقليل اين محدوديت چاره ويژه اي انديشيده شود.

نامناسب بودن فضاي كالبدي آموزشگاه ها بويژه در موارد زير:

در نقاط روستايي، احتمال فقدان جريان برق و ارتباط تلفني مطمئن و موثر، تعداد كم دانش آموز و چند پايه بودن كلاس ها، فقر عمومي و عدم امكان دسترسي خانواده ها به تسهيلات لازم براي بهره بردن از فناوري اطلاعات

مسائل خاص مدارس عشايري

نامناسب بودن طراحي مدارس (نقشه هاي تي‘) از لحاظ استقرار تسهيلات فناوري اطلاعات در مدرسه 

موانع محيطي: همراه شدن پديده مدرك گرايي كه از فرهنگ دولتي بودن بازار كار ايران و استفاده ممتد از درآمدهاي ناشي از فروش نفت خام حاصل شده است با مسئله غامض آزمون سراسري دانشگاه ها (اعم از دولتي و غير دولتي) سبب شده است در آموزش و پرورش ايران چهار اصل يادگيري: يادگيري چگونه آموختن يادگيري با ديگران زيستن، يادگيري براي به كار بردن و يادگيري براي بهتر زيستن به يك هدف جديد تبديل شود: يادگيري براي كسب نمره مناسب جهت به دست آوردن مدرك تحصيلي بالاتر، تحميل شدن اين فرهنگ به مدارس سبب شده است كه فقط جنبه هايي از يادگيري كه فرد را به اين هدف مي رساند مورد توجه قرار گيرند و دانش آموز، معلم، مديريت آموزشگاه و آموزش و پرورش والدين و به طور كلي جامعه از توجه به انواع ديگر يادگيري كه براي زندگي شاد و مفيد در جامعه مدني پويا و دائما درحال تغيير لازم است آگاهانه غفلت كنند. براي چنين نوع يادگيري چندان نيازي به كاربرد فناوري اطلاعات و ارتباطات نخواهد بود.

در دانشگاه هاي كشور، در زمينه تخصص هاي مرتبط با كاربرد فناوري اطلاعات و ارتباطات در آموزش بويژه تهيه محتواي آموزشي مناسب و نرم افزارهاي لازم، فعاليت آموزشي قابل توجهي صورت نمي گيرد. همچنين توان تحقيقاتي كشور طراحي برنامه هاي مناسب براي كاربرد فناوري اطلاعات در آموزش تربيت نيروي فني براي اجراي برنامه ها و نظارت و ارزشيابي از برنامه ها با كندي در فضاي غير رقابتي و با كيفيت ضعيفي صورت مي پذيرد.

محدوديت هاي ناشي از متفاوت بودن زبان نرم افزاري رايانه اي آموزشي موجود در دنيا با زبان فارسي و نيز محدوديتي كه به همين سبب دانش آموزان در تعامل با دنياي خارج از طريق اينترنت روبرو مي شوند، كوشش مضاعفي را ازجانب طراحان ايراني نرم افزارهاي رايانه اي آموزشي طلب مي كند.

ناكارآمدي شبكه و تجهيزات مخابراتي كشور در تامين ارتباط آسان، ارزان، مطمئن و ايمن از يك يك سو و فقدان قوانين مناسب براي دفاع از حقوق مادي و معنوي پديد آورندگان نرم افزارهاي آموزشي از سوي ديگر از جمله موانعي به شمار مي رود كه بويژه مانع گسترش فعاليت فرهنگيان علاقه مند و بخش خصوصي مستعد در سرمايه گذاري در اين زمينه مي شود.

مسئله تامين منابع مالي در آموزش و پرورش و كسر بودجه از جمله موانع پيش روي كاربرد فناوري اطلاعات در آموزش است زيرا اين برنامه در آغاز كار نيازمند سرمايه گذاري قابل توجه براي تجهيز مدارس و استقرار شبكه هاي داخلي طراحي، تدوين و توليد محتواي برنامه ها و نرم افزارهاي لازم مي باشد.

• توصيه ها و راهكارها:

1. نبايد در مراحل آغازين راه از نتايج ضعيف و ناموفق مايوس شد.
2. پس از تهيه سخت افزار بايد اقدامات و پشتوانه نگهداري و مراقبت از آنها در مدارس لحاظ شود. كه در غير اين صورت مدارس گورستان عظيم ديجيتالي خواهند شد.
3. پس از تهيه سخت افزار مديران اجرايي مسئول تهيه نرم افزارهاي مناسب طراحي برنامه هاي راهبردي و پيگيري راه اندازي سايت مدارس مي باشند.
4. آموزش و توجيه معلمان به شيوه بنيادي و اصولي در اولين قدم ها.
5. پيگيري مستمر مسئولان در جهت تضمين بقاي طرح.
6. مديران نبايد به علت نگراني در مورد خرابي و هزينه هاي سخت افزاري دانش آموزان را در استفاده از رايانه ها محروم كنند كه در اين صورت با صرف هزينه هاي هنگفت عايدي نخواهيم داشت.
7. محتواي درس و شيوه هاي اجرا و ارزشيابي طوري باشد كه با استفاده از رايانه ها همخوان باشند و يادگيري مهارت ها در ارزشيابي و زندگي فراگير، محسوس باشد.
8. در مدارس بايد آموزش استفاده از رايانه زير نظر افراد مجرب و متخصص در اولويت هاي اوليه قرار گيرد.
9. دبيران و دانش آموزان بايد به توليد علم و محتواي الكترونيكي تشويق شوند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: